Van tijd tot tijd moet je wakker worden geschud. Erachter komen dat je het bij het foute eind had. Een beetje in ieder geval. Dat overkwam me in de Elzas, begin oktober, tijdens een kort maar krachtig bezoek. Mijn idee van het niveau van Elzaswijnen was de laatste tien jaar flink gedaald en evenredig was mijn waardering van Duitse wijnen gestegen, zoals u weet.
Nu is aan het laatste niets veranderd, maar het was heerlijk om weer eens echt goede, karaktervolle Elzaswijnen te proeven. Het kan dus wél. Een verslag van de hoogtepunten in drie delen.
Tranen bij Weinbach
Had ik me al verheugd op een bezoek aan Muré, dat aan Domaine Weinbach had vooraf al alles in zich om hét hoogtepunt van de reis te worden. En dat werd het ook. En dat zegt veel over de dames Faller (Grande Dame Collette en haar dochters Catherine en Laurence, ze waren alle drie aanwezig) en hun wijnen.
Want ze waren tevoren door meerdere collega’s zo’n beetje de hemel in geprezen en dan is het gevaar natuurlijk groot dat het allemaal wat tegenvalt. Maar niets daarvan. En ook het wat druilerige weer mocht de pret niet drukken.
Toen we aankwamen op het domein, met zijn Clos des Capucins, was men net de muscat aan het oogsten, voordat botrytis écht om zich heen kon grijpen. Dat wil je niet, zeker niet bij muscat, die het juist moet hebben van zijn verleidelijke variëtale kant. Clos des Capucins is een beroemde wijngaard, maar ligt in de alluviale vlakte van de Weinbach, en is niet de beste wijngaard van het domein. Dat zijn Grand Cru Furstentum en zijn kleine broertje Altenbourg (een lieu-dit onderaan Furstentum), en in het bijzonder de primus inter pares Grand Cru Schlossberg.
Schlossberg is een indrukwekkende verschijning, op plaatsen zo steil dat enkel terrassen wijnbouw mogelijk maken. En het belangrijkst: het is een van die bijzondere plekken in de Elzas waar terroir en druivenras perfect samen gaan, te weten graniet en riesling. Catherine Faller: “Graniet en riesling is een klassieke combinatie van terroir en druif. Riesling heeft een bijzonder terroir nodig, want het is een ruwe diamant, die geslepen moet worden door een groot terroir”. Tja, daar had ik niets tegenin te brengen natuurlijk…
Riesling van de Schlossberg speelde dan ook de terechte hoofdrol in de proeverij, maar uiteraard kwam ook veel moois (vooral Pinots Gris en Gewurztraminers) uit Furstentum (vooral kalksteen), Altenbourg (kalk en klei) en Clos des Capucins voorbij. Té veel om hier allemaal te bespreken (Catherine bleef maar flessen halen), vandaar de absolute highlights, voor mij allemaal vijf-sterren-wijnen in hun soort.
Laat ik beginnen met de droge Schlossberg Grand Cru Riesling Cuvée Sainte Catherine 2011 ***** en die van 2012 *****. Beide Elzas Riesling vom feinsten, zeer facettenrijke wijnen, boordenvol karakter. De 2011 is mooi droog, en kruidiger en krachtiger dan die uit 2012, die frisser en florale geurt, en wat meer restzoet lijkt te hebben.
Schlossberg Grand Cru Riesling Cuvée Sainte Catherine “L’Inédit” 2012 ***** komt van gemiddeld 60 jaar oude stokken halverwege de helling van Schlossberg en wordt halflaat geoogst. Dat wil zeggen, men zoekt wat extra rijkdom door lichte indroging en beetje botrytis, maar de wijn moet redelijk droog blijven. De 2012 heeft duidelijk het aroma van laat geoogste druiven, met wat botrytis (gekonfijte zuidvruchten, iets honing). De smaak is vol, kruidig en warm, maar geweldige zuren geven tegengewicht en lengte.
En net toen ik dacht, beter wordt het niet meer, ook omdat we de Rieslings hadden gehad, volgde het hoogtepunt van de dag: Schlossberg Grand Cru Pinot Gris Vendanges Tardives 2011 *****(*). Ja, u ziet het goed, op een schaal van vijf sterren, verdient deze wijn er eigenlijk zes of zeven. Grote wijn proeven is voor mij uiteindelijk een spontaan emotionele gebeurtenis; krijg ik altijd kippenvel en dit keer kwamen er zelfs tranen bij. Dit is een van de mooiste Pinot Gris die ik ooit proefde.
Maar het feest was nog niet over, want ook Gewurztraminer Altenbourg Sélection de Grains Nobles 2010 ***** en de afsluiter Pinot Gris Altenbourg Quintessence de Grains Nobles 2008 ***** waren groots.
Het bezoek aan de Fallers werd in stijl afgesloten, met een eenvoudige, maar o zo bevredigende lunch met de druivenplukkers. Coq au Riesling en spätzles, met droge Riesling van de Schlossberg (2005 o.a.), wat wil je nog meer?…
(importeur: De Bruijn Wijnkopers en Résidence Wijnen/De Gouden Ton)
72 wijnen….
Het kon na Weinbach alleen maar tegenvallen, en de proeverij op het kantoor van het Conseil Interprofessionnel des Vins d’Alsace (CIVA) was dan ook enigszins ontnuchterend. Maar werk dat ook écht voelt als werk, hoort er natuurlijk gewoon ook bij; we waren niet op vakantie. We kregen maar liefst 72 wijnen voorgezet, met de nadruk op Riesling, die een goed beeld gaven van de huidige Elzas. Want er stonden basiswijnen én Grands Crus, van coöperaties, négociants én individuele producenten, waaronder enkele gerenommeerde namen.
Josmeyer (met Alsace Pinot Gris Le Fromenteau 2010 ****(*)), Schoffit (met Alsace Grand Cru Rangen Riesling Clos Saint-Théobald Cuvée Schistes 2010 *****), Zind-Humbrecht (met Alsace Riesling Clos Windsbuhl 2010 ****(*)), Dirler-Cadé (met Alsace Grand Cru Saering Riesling 2008 ****), Domaine Bott-Geyl (met Alsace Grand Cru Schoenenbourg Riesling 2011 ****) en Gustave Lorentz (met o.a. Alsace Grand Cru Kanzlerberg Riesling 2005 ****(*)) stelden niet teleur.
Dé verrassing voor mij waren echter de wijnen van de Cave de Hunawihr. Van hun ‘eenvoudige’ Alsace Riesling Réserve 2012 **** tot hun topwijn Alsace Grand Cru Rosacker Riesling 2011 ****(*), alles was erg goed. Nog een voorbeeldige coöperatie dus in de Elzas. Het kan dus wél.
Vanwege mijn uit de hand gelopen liefdesverklaring aan Domaine Weinbach heb ik moeten besluiten de ervaringen van onze bezoeken aan Etienne Loew en Trimbach in een derde deel te verwerken. Wordt vervolgd!
